τιμωρός

τιμωρός
ο, η / τιμωρός, -όν, ΝΜΑ, και ασυναίρετος δωρ. τ. τιμάορος και ιων., επικ. τ. τιμήορος, -ον και τιμάωρ, ὁ, Α
(ως επίθ. και ως ουσ.)
1. αυτός που επιβάλλει τιμωρία σε κάποιον (α. «αυστηρός τιμωρός τών εμπόρων ναρκωτικών» β. «δίκη κακῶν τιμωρός», Σοφ.)
2. εκδικητής
μσν.-αρχ.
το ουδ. ως ουσ. τo τιμωρόν
το κώνειο
αρχ.
1. βοηθός, επίκουρος
2. ως ουσ. εκτελεστής ποινών, δήμιος.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. τιμ-ωρός έχει σχηματιστεί με α' συνθετικό τη λ. τιμή* «αξία, εκτίμηση» και β' συνθετικό -ωρός (< ρ. *wer-/ *wor- «παρατηρώ, προσέχω, φυλάσσω» τού ρ. ὁρῶ, πρβλ. οὖρος [Ι] «φύλακας, προστάτης», ὄρομαι «επιβλέπω, επιτηρώ», για τη μορφή και τη σημ. τού β' συνθετικού βλ. και λ. ορώ), με έκταση λόγω συνθέσεως (πρβλ. θυρ-ωρός, σκευ-ωρός). Ο δωρ. τ. τιμᾱ-ορος έχει σχηματιστεί με β' συνθετικό -ορος που εμφανίζει τη δασύτητα τού ὁρῶ (πρβλ. έφ-ορος) και ανάγεται στη μορφή *sor- τής ρίζας (βλ. και λ. ορώ). Η λ. τιμωρός με αρχική σημ. «αυτός που προστατεύει, επιβλέπει, προσέχει την τιμή» χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει γενικά τον βοηθό, τον επίκουρο και μάλιστα αυτόν που βοηθάει έναν αδικημένο να ανταποδώσει την αδικία, τού εκδικητή. Η τελευταία σημ. τής λ. οδήγησε ορισμένους στη σύνδεσή της με την οικογένεια τών τίνω, ποινή (βλ. και λ. τιμή)].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • τιμωρός — τῑμωρός , τιμωρός avenging masc/fem nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • τιμωρός — ο αυτός που τιμωρεί, ο εκδικητής …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • νέμεση — η (Α νέμεσις, επικ. τ. νέμεσσις) 1. δίκαιη τιμωρία αξιόποινης πράξης, ποινή 2. η θεϊκή τιμωρός δύναμη, η θεϊκή οργή που πλήττει αυτόν που ασεβεί ή αδικεί, η θεία δίκη («μετὰ δὲ Σόλωνα οἰχόμενον ἔλαβεν ἐκ θεοῡ νέμεσις μεγάλη Κροῑσον», Ηρόδ.) 3. ως …   Dictionary of Greek

  • όρκος — Κατά την αρχική εκδοχή του όρου είναι η επίσημη δήλωση, κατά την οποία ο άνθρωπος επικαλείται τη θεότητα ως μάρτυρα της αλήθειας της διαβεβαίωσης του ή ως εγγυητή της τήρησης υπόσχεσής του. Η έννοια αυτή διευρύνθηκε αργότερα ώστε να περιλάβει… …   Dictionary of Greek

  • τιμωρόν — τῑμωρόν , τιμωρός avenging masc/fem acc sg τῑμωρόν , τιμωρός avenging neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • u̯er-8 (*su̯er-) —     u̯er 8 (*su̯er )     English meaning: to observe, pay attention     Deutsche Übersetzung: “gewahren, achtgeben”     Material: Gk. only Fορ , with spiritus asper ὁρ : Hom. ἐπὶ ὄρονται ‘sie beaufsichtigen”, ὅρει ψυλάσσει Hes., u̯orós in… …   Proto-Indo-European etymological dictionary

  • έκδικος — ο (AM ἔκδικος, ον) 1. εκδικητής, εκδικητικός, τιμωρός 2. υπερασπιστής 3. αξιωματούχος τής εκκλησίας εξουσιοδοτημένος για την υπεράσπιση τών συμφερόντων τής Εκκλησίας ενώπιον τών δικαστηρίων αρχ. 1. παράνομος, άδικος 2. νόμιμος αντιπρόσωπος,… …   Dictionary of Greek

  • αλάστωρ — Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Κακός και εκδικητικός δαίμονας που προκαλεί τον όλεθρο είτε ο ίδιος είτε κάνοντας όργανά του τους ανθρώπους. Στην τελευταία περίπτωση, α. ονομάζεται ο ίδιος ο άνθρωπος που διέπραξε τη μιαρή ή εκδικητική πράξη, όπως… …   Dictionary of Greek

  • αλαστορία — ἀλαστορία, η (Α) [ἀλάστορος] 1. η τιμωρός εκδίκηση τού υπέρτατου όντος 2. κακία, πονηρία, ανοσιότητα …   Dictionary of Greek

  • αλιτήριος — ια, ιο (Α ἀλιτήριος, ιον) σκληρός, αδίσταχτος, κακοήθης, δόλιος, κατεργάρης αρχ. 1. αυτός που διαπράττει αμάρτημα, άδικος, ασεβής, ανόσιος 2. αυτός που φέρνει την καταστροφή, τον όλεθρο, πληγή, μάστιγα 3. αίτιος, ένοχος για κάτι 4. εκδικητής… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”